Prawo cywilne (rodzinne i spadkowe)

1. Godziny kontaktowe: 90 godz. – 3,6 pkt. ECTS, w tym:

- 30godz. wykładów;

- 30godz. ćwiczeń;

- 30 godz. konsultacji

2. Praca własna studenta:60 godz. –2,4 pkt ECTS, w tym:

- przygotowanie się do zajęć,

- przygotowanie się do egzaminu i kolokwium,

- studiowanie zaleconej literatury i orzecznictwa,

3. Zajęcia o charakterze praktycznym: 50 godz. - 2 pkt. ECTS

Łączna liczba godzin: 150

Punkty ECTS: 6

1. Wykład wspomagany prezentacją multimedialną, z elementami konwersatorium, realizujący zakres zagadnień zgodnie z treścią sylabusa przedmiotu.

2. Ćwiczenia – praca na tekstach źródłowych; analiza przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz cywilnego (spadki), a także orzecznictwa sądów cywilnych, połączona z dyskusją ukierunkowaną na swobodne wyrażanie opinii oraz proponowanie rozwiązań w zakresie rozstrzygania poszczególnych stanów faktycznych; rozwiązywanie kazusów w celu nabycia umiejętności zastosowania wiedzy teoretycznej w praktyce; przygotowanie projektu indywidualnego lub grupowego w oparciu o orzecznictwo

sądowe, mającego na celu zastosowanie wiedzy teoretycznej w praktyce.

obowiązkowy

Weryfikacja efektów kształcenia w zakresie wiedzy jest przeprowadzana w trakcie egzaminu pisemnego oraz kolokwiów semestralnych, które sprawdzają stopień opanowania przez studentów materiału omówionego na zajęciach oraz wskazanych pozycji literatury.

Weryfikacja efektów kształcenia w zakresie umiejętności następuje poprzez ocenę rozwiązań zadań problemowych i ich prezentacji oraz na podstawie oceny stopnia przygotowania do dyskusji tematycznych.

Weryfikacja efektów kształcenia w zakresie kompetencji społecznych następuje w czasie ćwiczeń poprzez ocenę systematyczności studenta i jego zaangażowania w dyskusję oraz pracę zespołową.

Znajomość podstawowych pojęć i instytucji prawoznawstwa, prawa cywilnego części ogólnej, prawa rzeczowego oraz prawa zobowiązań

- zdobycie wiedzy z zakresu instytucji prawa cywilnego spadkowego oraz prawa rodzinnego;

- zdobycie umiejętności praktycznego posługiwania się poznanymi instytucjami prawnymi, w tym interpretacji przepisów, analizowania stanów

faktycznych oraz rozwiązywania podstawowych problemów związanych ze stosowaniem prawa cywilnego spadkowego oraz rodzinnego

- w szczególności student ma zdobyć umiejętności w rozstrzyganiu podstawowych problemów życiowych związanych z zawarciem, trwaniem i ustaniem małżeństwa oraz funkcjonowaniem rodziny, a także w określeniu konsekwencji śmierci osoby fizycznej w sferze prawa prywatnego.

Treścią przedmiotu są regulacje prawne zawarte w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym oraz w księdze IV kodeksu cywilnego.

Prawo rodzinne:

I: Zagadnienia wstępne: pojęcie rodziny i powiązania rodzinne, źródła prawa rodzinnego, ochrona praw rodziny, w tym sąd rodzinny i zakres jego kompetencji.

II. Małżeństwo: pojęcie małżeństwa; zawarcie małżeństwa (charakter prawny zaręczyn, sposoby zawarcia małżeństwa, przesłanki zawarcia małżeństwa); prawa i obowiązki małżonków; separacja.

III. Małżeńskie ustroje majątkowe: rodzaje i typy majątkowych ustrojów małżeńskich; ustawowy ustrój wspólności majątkowej (skład majątku wspólnego małżonków, składniki majątków osobistych, zarząd majątkiem wspólnym, odpowiedzialność małżonków za zobowiązania, ustanie wspólności majątkowej i podział majątku); umowne ustroje majątkowe (wspólność umowna rozszerzona, wspólność umowna ograniczona, rozdzielność majątkowa); przymusowy ustrój majątkowy.

IV. Ustanie małżeństwa: ustalenie nieistnienia małżeństwa; ustanie małżeństwa na skutek śmierci małżonka lub uznania za zmarłego; unieważnienie małżeństwa; rozwód (w tym przesłanki rozwodu i

postępowanie rozwodowe).

V. Macierzyństwo i ojcostwo: pochodzenie dziecka (zasady oraz ustalenie i zaprzeczenie pochodzenia dziecka); macierzyństwo; ojcostwo; przysposobienie dziecka (pojęcie, przesłanki, rodzaje, tryb przysposobienia, rozwiązanie przysposobienia).

VI. Władza rodzicielska: pojęcie władzy rodzicielskiej; powstanie i przysługiwanie władzy rodzicielskiej; zakres i wykonywanie władzy rodzicielskiej (piecza nad dzieckiem, reprezentacja dziecka, zarząd

majątkiem dziecka); ograniczenie, zawieszenie i pozbawienie władzy rodzicielskiej, w tym piecza zastępcza; ustanie władzy rodzicielskiej.

VII. Obowiązek alimentacyjny: pojęcie i zakres obowiązku alimentacyjnego; źródła obowiązku alimentacyjnego; realizacja obowiązku alimentacyjnego.

VIII. Opieka i kuratela: pojęcie i charakter prawny opieki, ustanowienie opieki, jej treść i sprawowanie oraz ustanie opieki; pojęcie i rodzaje kurateli, instytucje zbliżone do kurateli.

Prawo spadkowe:

I. Pojęcie i źródła prawa spadkowego.

II. Pojęcie i skład spadku: pojęcie spadku; prawa i obowiązki wchodzące w skład spadku.

III. Dziedziczenie: pojęcie dziedziczenia; powołanie do spadku; otwarcie i nabycie spadku; zdolność do dziedziczenia; niegodność dziedziczenia (pojęcie, przyczyny niegodności; przebaczenie); zrzeczenie się

dziedziczenia.

IV. Dziedziczenia ustawowe: porządek dziedziczenia (pierwsza, druga i trzecia grupa spadkobierców); ustawowe dziedziczenie gospodarstwa rolnego i wkładu gruntowego w rolniczej spółdzielni produkcyjnej.

V. Testament: pojęcie, cechy i wyłączność testamentu; sporządzenie testamentu; forma testamentu (testamenty zwykłe i testamenty szczególne, świadkowie testamentu); treść testamentu (powołanie

spadkobiercy i inne rozporządzenia testamentowe); odwołanie testamentu; nieważność i bezskuteczność testamentu; otwarcie i ogłoszenie testamentu.

VI. Stanowisko prawne spadkobiercy: oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku; stwierdzenie nabycia spadku; odpowiedzialność spadkobierców za długi spadkowe.

VII. Zachowek: pojęcie zachowku; podmioty uprawnione do zachowku; zobowiązani z tytułu zachowku; wysokość zachowku; przedawnienie roszczeń.

VIII. Wspólność majątku spadkowego: sytuacja prawna współspadkobierców; zbycie udziału w przedmiocie należącym do spadku.

IX. Dział spadku: istota; umowny dział spadku; sądowy dział spadku; zaliczenie darowizn oraz zapisów windykacyjnych; dział spadku, w którego skład wchodzi gospodarstwo rolne; skutki działu spadku.

T. Smyczyński, M. Andrzejewski, Prawo rodzinne i opiekuńcze, wyd. 11, Warszawa 2022

E. Skowrońska-Bocian, Prawo spadkowe, wyd. 13, Warszawa 2020

N. Szok, R. Terlecki, Prawo rodzinne i opiekuńcze. Praktyka, orzecznictwo, kazusy, Warszawa 2022

K. Maciejewska-Adamiak, J. Puszkarski, D. Wetoszka, Pisma procesowe w sprawach rodzinnych na przykładach i wzorach, Warszawa 2020

N. Szok, Prawo spadkowe. Teoria, orzecznictwo, kazusy, Warszawa 2021

WIEDZA

Student posiada pogłębioną wiedzę z obszaru prawa rodzinnego i spadkowego oraz wiedzą na temat ich miejsca wśród innych gałęzi prawa Student zna metody i narzędzia wykorzystywane w stosowaniu prawa rodzinnego oraz spadkowego

UMIEJĘTNOŚCI

Student potrafi dokonać wyboru przepisów prawnych odnoszących się do określonego stanu faktycznego z zakresu prawa rodzinnego oraz

spadkowego oraz dokonać ich wykładni

Student potrafi analizować oraz rozwiązywać konkretne problemy prawne, uwzględniając właściwe normy prawne oraz reguły wypracowane przez orzecznictwo sądowe i doktrynę

Student potrafi dokonać krytycznej analizy orzecznictwa sądów cywilnych i opinii doktryny oraz przedstawić alternatywny kierunek rozwiązania praktycznego problemu stosowania prawa rodzinnego oraz spadkowego

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

Student potrafi identyfikować i rozstrzygać problemy związane z wykonywaniem zawodu prawnika

Student jest przygotowany do uczestnictwa w życiu społecznym, w którym stosowanie prawa rodzinnego oraz spadkowego jest powszechne

Wykład – egzamin pisemny obejmujący całość materiału określonego w sylabusie; test składający się z pytań jednokrotnego wyboru oraz rozwiązanie kazusu.

Ćwiczenia – zaliczenie na ocenę, na którą składają się: dwa kolokwia – w połowie oraz na koniec semestru (z których student może otrzymać łącznie 40 punktów); zaangażowanie i poprawność w rozwiązywaniu kazusów (maksymalnie 30 punktów, 1 punkt za każdy rozwiązywany kazus), wykonanie

projektu indywidualnego lub grupowego (10 punktów), obecność na zajęciach i aktywność w prowadzonych dyskusjach i analizach (20 punktów).

Pozytywna ocena ćwiczeń nie może być wystawiona w przypadku uzyskania mniej niż 11 punktów z każdego z kolokwiów, bądź też w przypadku nieusprawiedliwionej nieobecności na więcej niż dwóch zajęciach w ciągu semestru. Dozwolona jest jedna poprawa każdego w semestrze.

Na podstawie oceny z egzaminu i oceny końcowej z ćwiczeń koordynator przedmiotu wystawia ocenę końcową z przedmiotu, na którą składa się w 50% ocena z egzaminu i w 50% ocena końcowa z ćwiczeń.

Procentowy zakres ocen z egzaminu i ćwiczeń:

91%-100%-bdb (5,0)

81%-90%-db+ (4,5)

71%-80%-db (4,0)

61%-70%-dst+ (3,5)

51%-60%-dst (3,0)

50% i poniżej - ndst (2,0).

Nie uwzględniono